Kinh nghiệm chọn mua nhà đất chính chủ. Bí quyết tránh rủi ro khi giao dịch.
Tuy nhiên, cùng với sự sôi động của thị trường bất động sản, cũng xuất hiện không ít trường hợp “thật giả lẫn lộn” về giá cả và giấy tờ pháp lý. Không ít người đã rơi vào tình cảnh “tiền mất tật mang” vì mua phải nhà không chính chủ. Vậy làm thế nào để chọn mua nhà đất chính chủ chuẩn xác và an toàn nhất? Dưới đây là những kinh nghiệm bạn nên nắm vững.
1. Kiểm tra kỹ giấy tờ pháp lý của căn nhà
Dù bạn là người có kinh nghiệm trong lĩnh vực bất động sản hay là người lần đầu mua nhà để ở, yếu tố pháp lý luôn phải được đặt lên hàng đầu. Đây chính là căn cứ quan trọng nhất để xác định căn nhà có phải chính chủ hay không.
Sau khi xem nhà, hãy yêu cầu người bán xuất trình Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất (sổ hồng).
Hiện nay, việc làm giả giấy tờ rất tinh vi, khó phân biệt bằng mắt thường. Để đảm bảo an toàn, bạn nên đến cơ quan công chứng hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xác minh tính thật – giả của giấy tờ. Đồng thời, có thể yêu cầu xem thêm biên lai nộp thuế trước bạ, bản vẽ hiện trạng nhà đất, v.v...
Ngoài ra, hãy yêu cầu người bán cung cấp CMND/CCCD hoặc giấy tờ tùy thân để đảm bảo bạn đang giao dịch với chủ sở hữu thật. Khi đó, giao dịch mới có giá trị pháp lý.
Nếu cảm thấy chưa yên tâm về tình trạng pháp lý hoặc nghi ngờ nhà đang tranh chấp, thế chấp hay thuộc diện thu hồi dự án, người mua nên liên hệ cơ quan chức năng tại địa phương để được xác nhận chính xác.

2. Kiểm tra xem nhà có đang bị thế chấp hay không
Đây là bước rất quan trọng và không bao giờ thừa. Bởi hiện nay, nhiều chủ nhà rao bán trong khi tài sản vẫn đang thế chấp ngân hàng.
Nếu ngôi nhà đang bị thế chấp, bạn cần được chủ nhà công khai rõ ràng. Mọi tài sản thế chấp đều có hồ sơ giao dịch chính và bản sao, có đóng dấu của cơ quan chức năng, ghi rõ “đã thế chấp quyền sử dụng đất cho ngân hàng... theo hợp đồng số…”.
Để chắc chắn, bạn có thể nhờ văn phòng công chứng tra cứu thông tin thế chấp, hoặc liên hệ Văn phòng đăng ký đất đai nơi có căn nhà để được hỗ trợ.
Tuy nhiên, cần phân biệt rõ:
3. Kiểm tra xem nhà có nằm trong diện quy hoạch hay không
Đây là yếu tố khiến nhiều người mua nhà lo lắng nhất. Bởi dù căn nhà có đẹp, chất lượng tốt và chính chủ, nhưng nếu nằm trong diện quy hoạch thì bạn có thể bị thu hồi bất cứ lúc nào.
Cách đơn giản nhất để kiểm tra là xem thông tin ghi chú trong sổ đỏ – nếu có quy hoạch, nội dung này sẽ được ghi rõ. Ngoài ra, bạn có thể tra cứu thông tin quy hoạch tại cơ quan chức năng địa phương hoặc tra cứu trực tuyến qua cổng thông tin quy hoạch của khu vực.
Nếu bạn mua nhà để ở lâu dài, tốt nhất không nên chọn tài sản nằm trong diện quy hoạch, dù giá có hấp dẫn đến đâu. Bởi khi dự án được triển khai, bạn có thể mất nhà hoặc phải di dời, làm ảnh hưởng đến cuộc sống ổn định của gia đình.

4. Thực hiện đúng quy trình giao dịch mua bán nhà chính chủ
Sau khi đã xác định rõ tình trạng pháp lý và chất lượng căn nhà, hai bên sẽ tiến hành giao dịch.
Trong mọi thương vụ mua bán, bước đặt cọc là bắt buộc. Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn dễ xảy ra tranh chấp nhất nếu không cẩn trọng. Hãy chắc chắn rằng người bán chỉ nhận tiền đặt cọc từ một bên duy nhất, tránh trường hợp nhận tiền của nhiều người cùng lúc.
Khi ký hợp đồng mua bán, nên thực hiện tại văn phòng công chứng để đảm bảo tính pháp lý. Sau khi thanh toán đầy đủ, người bán sẽ bàn giao toàn bộ giấy tờ liên quan.
Cuối cùng, người mua cần kê khai nghĩa vụ tài chính tại UBND cấp huyện, nộp lệ phí trước bạ và hoàn thiện hồ sơ sang tên. Sau khi được duyệt, bạn sẽ nhận sổ hồng/sổ đỏ mang tên chính chủ của mình — đánh dấu quyền sở hữu hợp pháp trên mảnh đất vừa mua.