Nghị Định 151/2025: Quy Định Mới Về Thẩm Quyền Và Thủ Tục Đăng Ký Biến Động Đất Đai Từ 1/7
Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 151/2025 quy định rõ về việc phân định thẩm quyền giữa chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực đất đai, đồng thời hướng dẫn chi tiết thủ tục đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất.
Nghị định này có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, trùng thời điểm triển khai chủ trương sáp nhập và bỏ cấp huyện theo quy hoạch hành chính mới.
1. Hồ sơ đăng ký biến động đất đai
Theo Phụ lục 1, Mục II.1.B Phần V của Nghị định 151/2025, người dân cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất, bao gồm:
Đơn đăng ký biến động theo Mẫu số 18 ban hành kèm theo Nghị định.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) đã được cấp.
Các giấy tờ chứng minh nội dung biến động phù hợp với từng trường hợp cụ thể.
Văn bản ủy quyền hợp pháp (nếu thực hiện thủ tục thông qua người đại diện).
2. Nơi tiếp nhận hồ sơ
Cá nhân hoặc cộng đồng dân cư có thể chủ động lựa chọn nơi nộp hồ sơ tại một trong các địa điểm sau:
Bộ phận Một cửa của chính quyền địa phương;
Văn phòng đăng ký đất đai;
Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai tại khu vực cư trú.
Theo quy định mới, Chủ tịch UBND cấp xã sẽ có thẩm quyền trực tiếp trong việc đăng ký biến động đất đai và tài sản gắn liền với đất, giúp người dân tiết kiệm thời gian, giảm thủ tục hành chính rườm rà.
Ngoài ra, chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai có thể được đặt tại cấp xã hoặc khu vực liên xã, phường, do UBND cấp tỉnh quyết định tùy theo điều kiện thực tế từng địa phương.
3. Trình tự và thủ tục thực hiện
Người yêu cầu đăng ký chỉ cần nộp 1 bộ hồ sơ đầy đủ. Sau khi tiếp nhận, cơ quan chuyên môn sẽ:
Kiểm tra thành phần hồ sơ và cấp Giấy tiếp nhận, hẹn trả kết quả.
Trường hợp hồ sơ chưa đủ, sẽ trả lại kèm Phiếu yêu cầu bổ sung, hoàn thiện hồ sơ theo đúng mẫu.
Nếu nộp hồ sơ tại Bộ phận Một cửa, hồ sơ sẽ được chuyển đến Văn phòng đăng ký đất đai để xử lý.
Trường hợp cần xác định lại diện tích đất ở, hồ sơ sẽ được chuyển cho cơ quan quản lý đất đai cấp xã.
Sau khi kiểm tra, Văn phòng đăng ký đất đai sẽ xem xét điều kiện thực hiện quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
Nếu đủ điều kiện, hồ sơ sẽ được chuyển sang cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính (theo Mẫu số 19 kèm Nghị định).
Nếu chưa đủ điều kiện, cơ quan chức năng sẽ trả lại hồ sơ và thông báo rõ lý do.
Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, Văn phòng đăng ký đất đai sẽ tiến hành cập nhật, chỉnh lý biến động trong hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai, đồng thời cấp đổi hoặc xác nhận thay đổi trên sổ đỏ hiện có.
Người dân sẽ nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất tại nơi đã nộp hồ sơ ban đầu.
4. Thực hiện online
Người dân có thể đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất bằng phương tiện điện tử.
Theo đó, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất nhập thông tin vào đơn đăng ký biến động điện tử. Đồng thời gắn kèm theo hồ sơ đăng ký biến động điện tử trên Cổng dịch vụ công Quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công cấp tỉnh.
Hệ thống tiếp nhận hồ sơ của Cổng dịch vụ công Quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công cấp tỉnh gửi phản hồi kết quả tiếp nhận cho người yêu cầu đăng ký qua Cổng dịch vụ công hoặc thư điện tử hoặc các phương tiện điện tử khác.
Tiếp đó, cơ quan giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất kiểm tra hồ sơ, giải quyết thủ tục hành chính theo quy định.
Cơ quan giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất gửi kết quả giải quyết thủ tục hành chính cho người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định.
Nghị định 151/2025 quy định, thời gian thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai trong trường hợp bán, thừa kế, tặng cho hoặc góp vốn bằng tài sản gắn liền với đất được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm là không quá 8 ngày làm việc, không tính thời gian xác định giá đất, ký hợp đồng thuê đất.
5. Tác động của Nghị định 151/2025
Nghị định mới này được đánh giá là bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Việc phân định rõ thẩm quyền cho cấp xã giúp rút ngắn thời gian xử lý, giảm tải cho cơ quan cấp huyện, đồng thời tăng tính minh bạch và thuận tiện cho người dân khi thực hiện thủ tục.
Đây cũng là cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai hệ thống đăng ký đất đai điện tử, hướng tới chính quyền số trong lĩnh vực bất động sản và nhà đất.